Koliek is een verzamelnaam voor uitingen van buikpijn bij het paard. We onderscheiden 2 soorten koliek, ware en valse koliek. Bij ware koliek is de oorzaak van de pijn gelegen in het maagdarmkanaal. Bij valse koliek ligt de oorzaak niet in het maagdarmkanaal maar kan deze uit bijvoorbeeld de nieren, testikels of eierstokken komen. Ook hoefbevangenheid en spierbevangenheid kunnen een beeld van valse koliek geven.
De meest voorkomende soorten ware koliek zijn:
- Gaskoliek. Door onvoldoende vertering of te grote aanvoer van suikers in de dunne darm, komen zij in de dikke darm terecht waar er gisting en gasvorming plaatsvindt.
- Krampkoliek. Ten gevolge van veranderingen in de omgeving, b.v.b. andere voeding, worminfecties, transport of stress factoren kunnen de darmen in kramptoestand raken.
- Zandkoliek. Paarden die op kort gras staan, zand eten uit de paddock of erg stoffig hooi eten hebben een groter risico op zandkoliek.
- Verstoppingskoliek. Door eten van veel grofstengelig stro, tandproblemen of een tekort aan water kan er verstopping optreden in de dikke darm.
- Koliek door liggingsveranderingen. Het darmpakket van een paard hangt aan zeer lange ophangbanden. Wanneer darmen gaan draaien en rond elkaar of andere structuren in de buikholte verstrengeld raken, kan dit zeer heftige symptomen geven.
Er zijn veel symptomen van koliek. Niet elk paard reageert hetzelfde op een bepaalde hoeveelheid pijn en uit dit op dezelfde wijze.
Veelvoorkomende symptomen zijn:
- Kijken of bijten naar de buik / flank
- Schrapen met de voorbenen
- Gestrekt staan
- Afwisselend staan, liggen en rollen
- Zweten
- Plashouding aannemen zonder te plassen
- Minder of helemaal niet eten
- Spelen met water zonder te drinken
- Geen, afgenomen of te veel buikgeluiden
- Geen mest
- Te snelle ademhalingsfrequentie
- Verhoogde hartfrequentie
- Depressief
Mocht u op stal komen en 1 of meerdere van bovenstaande symptomen waarnemen bij uw paard is het verstandig contact op te nemen met uw dierenarts om de situatie te bespreken. In de tijd dat de dierenarts onderweg is kunt u het paard het beste niet laten eten. Let erop dat het paard bij gebrek aan hooi ook geen stro gaat eten. Als het dier zichzelf verwond door het rollen in de stal kunt u een stukje met hem gaan stappen en hem in bijvoorbeeld de rijbak zetten.